Sự biết ơn

liều thuốc giải cho sự bất mãn – 

SỰ BIẾT ƠN

Rằng mình chưa đủ thành công, chưa đủ hài lòng với các mối quan hệ, mình không có được thứ mà mình khao khát. Một sự không hài lòng trường kỳ sẽ khiến cho bạn hướng ngoại với sự đố kị và hướng nội với sự thất vọng. 

Văn hóa đại chúng cũng như mạng xã hội càng làm cho việc này tệ hơn bằng cách nhấn mạnh không có được công việc mơ ước là một sự thất bại.

Bạn thấy cần phải thường xuyên có những trải nghiệm tuyệt vời, trở nên hấp dẫn một cách tự nhiên hơn, có nhiều bạn bè, tìm được bạn đời của mình… Và một mảng lớn các sản phẩm giúp tự cải thiện bản thân mang ngầm ý rằng tất cả đều là lỗi của bạn vì không chăm chút đủ cho bản thân. 

Làm thế nào ta có thể dừng lại những suy nghĩ này. Và những thắc mắc tại sao vài người lại hạnh phúc hơn và thỏa mãn hơn những người khác, và liệu có cách chọn lấy những gì họ đang làm đúng để những người khác noi theo. Chúng tôi muốn nói về:

"Một liều thuốc giải cho sự bất mãn" Sự biết ơn

Mặc dù sự biết ơn nghe có vẻ như lại là một xu hướng đạo đức cải thiện bản thân được nhiều người hay sử dụng tuyên truyền. Thật ra, sự biết ơn mang nghĩa rất khác nhau đối với mỗi người trong những bối cảnh khác nhau. Sự biết ơn còn là một đặc điểm tính cách, một cảm giác, một đức tính, và một hành vi. 

Bạn có thể cảm thấy biết ơn với ai đó khi họ giúp bạn. Hay với những sự kiện ngẫu nhiên như thời tiết, tự nhiên, thậm chí cả với định mệnh. Sự biết ơn này được lập trình sẵn vào trong cơ chế sinh học của chúng ta.

Nguồn gốc của sự biết ơn có thể là từ sự có qua có lại. Có khả năng nó đã tiến hóa từ một tín hiệu sinh học khiến cho động vật trao đổi đồ vật vì một lợi ích chung. 

Nó có thể được tìm thấy trong thế giới tự nhiên ở một số loài cá, chim và động vật có vú nhưng đặc biệt rõ nét nhất là ở các loài linh trưởng. 

Khi não bộ nhận thấy ai đó làm điều gì tốt với bạn, nó sẽ phản ứng lại bằng sự biết ơn để thúc đẩy bạn đáp trả. Sự biết ơn khiến bạn quan tâm đến người khác và người khác quan tâm đến bạn. Tốt với người khác và tạo dựng những mối quan hệ bền chặt trở thành một lợi thế tiến hóa. 

Ví dụ: khi bạn bị đói và có người chỉ cho bạn chỗ kiếm những quả dâu chín mọng bạn cảm thấy biết ơn và bạn muốn trả ơn họ. Một sự thúc đẩy theo hướng cộng đồng. Khi bạn trả ơn họ, họ sẽ cảm thấy biết ơn bạn. Điều này đã mang tổ tiên chúng ta xích lại gần nhau hơn, tạo dựng nên các mối quan hệ và tình bạn. 

Vì vậy, ban đầu sự biết ơn là những cơ chế sinh học đã thay đổi hành vi của chúng ta theo hướng hợp tác giúp loài người tồn tại. Nhưng theo thời gian sự biết ơn không chỉ còn là một thôi thúc để sống sòng phẳng. 

Sự biết ơn kích thích một liên kết thần kinh trong não liên quan đến cảm giác được báo ơn, rồi tạo dựng các mối liên kết xã hội, và giải nghĩa chủ ý của người khác. 

Nó cũng khiến cho việc ghi nhớ và gợi lại những ký ức đẹp trở nên dễ dàng hơn. 

Hơn nữa sự biết ơn trực tiếp chống lại những cảm xúc, những điểm tiêu cực như lòng đố kị, so sánh xã hội, tự kiêu, hoài nghi và quá nặng nề về vật chất. 

Kết quả là những người thường cảm thấy biết ơn với bất kể lý do gì sẽ dễ cảm thấy hạnh phúc và hài lòng hơn, những mối quan hệ tốt hơn và dễ dàng kết bạn hơn. Họ ngủ ngon, ít bị trầm cảm, nghiện ngập hay chán nản, và đối mặt với khủng hoảng tốt hơn.

Theo một cách nào đó, sự biết ơn giúp cho bạn tránh khỏi rơi vào một trong những cạm bẫy tâm lý của cuộc sống hiện đại. Giúp chống lại xu hướng lãng quên hay xem nhẹ những sự kiện tích cực.

Nếu bạn cố gắng nỗ lực phấn đấu đạt tới thứ gì đó trong một thời gian dài, rồi khi bạn đạt được, bạn có thể cảm thấy mình ngớ ngẩn và trống rỗng, bạn sẽ cảm thấy y như lúc ban đầu và lại tiếp tục cố gắng để đạt đến một thứ gì đó lớn hơn để tìm kiếm sự thỏa mãn khác thay vì tự cảm thấy hài lòng với bản thân.

Hoặc hãy tưởng tượng, bản thân bạn cảm thấy cô đơn và bạn muốn có nhiều bạn hơn, tuy là có thể bạn đã có một hay thậm chí vài người chơi thân. Nhưng bạn cảm thấy vậy vẫn chưa đủ, rằng bạn là một kẻ kém cỏi và cảm thấy tồi tệ về bản thân, nên bạn có lẽ lại từ chối lời mời đi chơi của người khác và càng cảm thấy cô đơn hơn nữa. 

Nhưng nếu bạn cảm thấy biết ơn với những mối quan hệ bạn đang có, có lẽ bạn sẽ chấp nhận những lời mời, hay thậm chí chính bạn sẽ là người ngỏ lời. Bạn càng cố gắng mở lòng, bạn càng có thêm cơ hội thắt chặt các mối quan hệ cũng như được gặp gỡ những gương mặt mới.

Sự biết ơn còn có thể kích hoạt một vòng lặp phản hồi. Những cảm xúc tích cực dẫn đến nhiều hành vi mang hướng cộng đồng hơn, nhiều trải nghiệm xã hội tích cực hơn, rồi  nhiều cảm xúc tích cực khác nữa. 

Đây là một trải nghiệm thông thường xảy đến sau những khó khăn nhọc nhằn hay tai nạn, bệnh tật. Cuộc sống sẽ trở nên tươi đẹp hơn rất nhiều sau khi cơn khủng hoảng đã qua. 

Những thứ nhỏ bé nhất cũng sẽ là nguồn vui bất tận. Từ mùi vị thức ăn, cho đến ngồi dưới ánh mặt trời hay được nói chyện cùng với bạn bè. 

Khách quan mà nói, cuộc sống của bạn có lẽ vẫn như cũ hoặc thậm chí có khi còn hơi tệ hơn lúc trước, nhưng não bạn so sánh cuộc sống hiện tại với lúc khó khăn và phản ứng lại bằng sự biết ơn. 

Vậy nên về cơ bản sự biết ơn chuyển hướng sự tập trung của bạn vào những thứ tốt đẹp mà bạn đang có, kết quả của sự thay đổi này đem đến những cảm giác tốt đẹp hơn và những trải nghiệm tích cực hơn. 

Tuy vậy chúng ta vẫn chưa biết lòng biết ơn có thể được luyện tới mức nào hay kết quả có thể được kéo dài được bao lâu. Không có một viên thuốc thần kỳ nào đem lại được hạnh phúc cả, cuộc sống phức tạp và đa dạng hơn nhiều.

Có những ngày bạn cảm thấy như mình làm chủ được mọi thứ trong đời, có những ngày khác bạn cảm thấy như mình chẳng thể làm được gì, nhưng dù vậy cũng không sao cả. 

Công cuộc kiếm tìm hạnh phúc cũng có khi khiến chúng ta không hạnh phúc nếu ta đặt quá nhiều áp lực lên bản thân mình. 

Bài tập lòng biết ơn dễ dàng nhất và có nền tảng nghiên cứu vững chắc nhất đó là "nhật ký biết ơn".

Bạn chỉ cần ngồi xuống một vài phút, 1-3 lần một tuần, viết ra 5-10 thứ khiến bạn cảm thấy biết ơn. 

Lúc đầu bạn có thể cảm thấy hơi lạ, nên hãy bắt đầu một cách đơn giản. Bạn có thể cảm thấy biết ơn vì những điều nhỏ bé như tách cà phê ngon tới nhường nào hay ai đó đã đối xử tốt với bạn, về những điều người khác làm cho bạn. Bạn có thể nghĩ xem bạn sẽ cảm thấy thế nào nếu ai đó, hay vật gì đó không còn tồn tại nữa rồi thấy trân quí sự có mặt của họ trong cuộc đời của bạn. 

Mỗi chúng ta đều khác nhau, nên bạn là người biết điều gì là tốt cho mình. Mọi thứ có lẽ đơn giản đến vậy.

Luyện tập cách biết ơn có lẽ là một cách để ta thực sự tái lập trình bản thân mình. Cảm xúc không phải là bất biến. Và cách mà bạn cảm nhận cuộc sống nó phản ánh niềm tin của bạn. Nếu bạn có thể thay đổi suy nghĩ cốt lõi của bản thân về chính mình cũng như về cuộc đời thì bạn cũng thay đổi cảm nhận và hành vi của mình. Thật thú vị rằng một hành động đơn giản như tự phản ánh bản thân có thể giúp liên kết não bộ chúng ta chống lại sự bất mãn. 

Là một con người rất khó, nhưng nó không nhất thiết phải quá khó, và nếu bạn chủ động quan sát, có thể bạn sẽ nhận ra rằng cuộc đời của bạn đẹp hơn bạn tưởng. Bạn không cần mua bất cứ thứ gì từ bất kỳ ai để luyện tập biết ơn. Tất cả những gì bạn cần là một tờ giấy, một cây bút và khoảng 5 phút.